H «Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης 2021-2027» όπως επισήμως ονομάζεται το νέο ΕΣΠΑ αφορά σε κοινοτικά κονδύλια περίπου 21 δισ. ευρώ τα οποία μαζί με εθνικούς πόρους 5,58 δισ. ευρώ οδηγούν σε επενδύσεις αξίας 26,2 δισ. ευρώ.
Το νέο ΕΣΠΑ θα είναι εμπροσθοβαρές, με ένα ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα μέσα από δράσεις και έργα υψηλής προστιθέμενης αξίας και με πολλαπλασιαστικά οφέλη τόσο για την κοινωνία, όσο και για την οικονομία.
Τη μερίδα του λέοντος καταλαμβάνει και σε αυτήν την προγραμματική περίοδο το πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Καινοτομία, αλλά και η Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση.
Μεγάλο είναι και το ποσό για το Πρόγραμμα Ψηφιακός Μετασχηματισμός και Περιβάλλον-Ενέργεια-Κλιματική Αλλαγή. Αντίθετα, μικρότερα είναι τα ποσά για Υποδομές-Μεταφορών.
Το Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα στόχος είναι να ενεργοποιηθεί πρώτο γιατί πρέπει να έρθουν πληρωμές, αφού ήδη έργα θα αρχίσουν να τρέχουν με προχρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Προτεραίοτητα δίδεται και σε άλλα προγράμματα που θα έχουν έργα «γέφυρες» όπως το υποδομών και το περιβάλλοντος.
Στο ΕΣΠΑ η προκαταβολή είναι πολύ μικρή και έρχεται με την έγκριση κάθε επί μέρους Επιχειρησιακού Προγράμματος. Επίσης απαιτούνται να γίνουν αιτήσεις πληρωμών για ενταγμένα έργα προκειμένου να έρθουν εισροές κονδυλίων.
Επίσης στο ΕΣΠΑ η δαπάνη για επενδύσεις δεν είναι δημοσιονομικά ουδέτερη. Καθώς λοιπόν λόγω της πανδημίας πολλά προγράμματα στη τρέχουσα περίοδο έχουν υπερεκτέλεση, είναι αναγκαίο να αρχίσουν να εντάσσονται έργα στη νέα περίοδο και να έρθει κάλυψη εντός του έτους.
