Τα συνηθέστερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σε μια εγκυμοσύνη είναι η έντονη κόπωση και η πρωινή ναυτία. Ακόμα ένα άγχος ωστόσο είναι ο αυξημένος κίνδυνος θρομβώσεων, ο σχηματισμός δηλαδή θρόμβων αίματος, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση ή την πλήρη διακοπή της ομαλής κυκλοφορίας του αίματος.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι οποιοσδήποτε μπορεί να αναπτύξει θρόμβωση, ο κίνδυνος όμως αυτός γίνεται 5 φορές μεγαλύτερος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έως και 3 μήνες μετά τον τοκετό. Παρολαυτά, οι γυναίκες με διαταραχές παραγόντων πήξης συνήθως έχουν υγιείς εγκυμοσύνες και ένα μικρό μόνο ποσοστό μπορεί να έχει επιπλοκές. Εκεί έγκειται η ανάγκη για κλινικόεργαστηριακό έλεγχο ή και για παρακολούθηση από ειδικό αιματολόγο.

Γιατί οι έγκυες γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο θρομβώσεων;

Κατά τη διάρκεια μίας εγκυμοσύνης συμβαίνουν πολλές φυσιολογικές αλλαγές στον οργανισμό μιας γυναίκας, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων. Μία βασική αλλαγή είναι οι διαταραχές στους παράγοντες πήξης, οι οποίες ξεκινούν από την αρχή της εγκυμοσύνης και διαρκούν μέχρι 6 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Άλλη φυσιολογική αλλαγή είναι η μικρότερη ροή αίματος στα πόδια, καθώς το μωρό όπως μεγαλώνει πιέζει τα αιμοφόρα αγγεία γύρω από τη λεκάνη. Παράλληλα, κατά τη διάρκεια μίας εγκυμοσύνης κυκλοφορούν πολλά οιστρογόνα, τα οποία είναι ακόμα ένας παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο θρομβώσεων. Να σημειωθεί ότι παρόμοιο κίνδυνο θρομβώσεων διατρέχουν και όσες γυναίκες λαμβάνουν οιστρογόνα σε μορφή αντισυλληπτικών χαπιών.

Ποιοι άλλοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων κατά την εγκυμοσύνη;

Εκτός από τις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στον οργανισμό μιας εγκύου, υπάρχουν αρκετοί ακόμα πιθανοί παράγοντες κινδύνου για θρομβώσεις, οι οποίοι αναφέρονται παρακάτω:

o Η ύπαρξη θρομβοφιλίας (μία παθολογική κατάσταση υπερπηκτικότητας)
o Η ύπαρξη ιστορικού θρομβώσεων σε προηγούμενη εγκυμοσύνη ή εκτός εγκυμοσύνης
o Η ύπαρξη κιρσών
o Η ηλικία άνω των 35ετών.
o Η παχυσαρκία & το κάπνισμα.
o Η ύπαρξη ιστορικού πολλαπλών κυήσεων
o Οι υποτροπιάζουσες λοιμώξεις
o Οι θεραπείες γονιμότητας με χρήση ορμονών (πχ εξωσωματική)
o Οι σχετιζόμενες με την εγκυμοσύνη επιπλοκές, όπως η προεκλαμψία και ο διαβήτης
o Η διενέργεια καισαρικής τομής, η οποία διπλασιάζει τον κίνδυνο θρόμβωσης
o Η παρατεταμένη ακινησία και φτωχή ενυδάτωση

Πάντα πρέπει να έχουμε στο νου μας, ότι το να πληροί μία έγκυος κάποιους από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, δε σημαίνει πως σίγουρα θα πάθει θρόμβωση, αυξάνει όμως την πιθανότητα για κάτι τέτοιο.

Μέτρα πρόληψης θρομβώσεων κατά την κύηση:

• Καλή κινητικότητα. Η υπερβολική αύξηση βάρους και η καθιστική ζωή επηρεάζουν αρνητικά τη ροή του αίματος, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο θρομβώσεων κατά την εγκυμοσύνη. Συστήνεται επομένως η συνέχιση των καθημερινών δραστηριοτήτων και η διατήρηση υγιούς βάρους.
• Χρήση καλτσών συμπίεσης. Καθώς συμβάλλουν στην βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος και ελαττώνουν το πρήξιμο στα πόδια, οι κάλτσες συμπίεσης ελαττώνουν σημαντικά τον κίνδυνο θρομβώσεων κατά την εγκυμοσύνη.
• Περπάτημα κατά τη διάρκεια ταξιδιών. Η πτήση από μόνη της είναι ένας παράγοντας κινδύνου για θρομβώσεις και οι έγκυες γυναίκες σίγουρα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο. Επομένως, επί ανάγκης πτήσης, συστήνεται περπάτημα στο διάδρομο κάθε 1-2 ώρες, και συχνές περιστροφικές κινήσεις των αστραγάλων κατά το κάθισμα. Οι ίδιες οδηγίες συστήνονται και για μεγάλα ταξίδια με αυτοκίνητο ή λεωφορείο.
• Καλή ενυδάτωση. Η καλή ενυδάτωση κατά την εγκυμοσύνη, με 10-12 ποτήρια νερού ημερησίως και αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ, κάνει το αίμα λιγότερο παχύρευστο με αποτέλεσμα να μειώνεται ο κίνδυνος θρομβώσεων.
• Χορήγηση αντιπηκτικών. Έγκυες γυναίκες με προηγούμενο ιστορικό θρομβώσεων ή που πρέπει να είναι σε ανάπαυση στο κρεβάτι ή με θρομβοφιλία συγκεκριμένου βαθμού, χρήζουν κατόπιν αξιολόγησης λήψη προφυλακτικής αντιπηκτικής αγωγής και παρακολούθησης από αιματολόγο καθόλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της λοχείας.

ΗΛΙΑΣ ΠΕΣΣΑΧ
MD, PhD, ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΟΣ
‘’ΙΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΘΗΝΩΝ’’
Τηλ. Επικοινωνίας: 6945071256