Οινοτουρισμός. Το μεγάλο στοίχημα.
Ο οινοτουρισμός είναι μια μορφή εναλλακτικού τουρισμού,που εστιάζει στη δραστηριότητα της παραγωγής του κρασιού. Είναι ένα ταξίδι στο χώρο του κρασιού, το οποίο ξεκινά από το αμπέλι και ολοκληρώνεται με το άνοιγμα μιας φιάλης. Θεωρείται από τους καλύτερους τρόπους προβολής του κρασιού, γιατί ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με το προϊόν, το γνωρίζει, ενημερώνεται για τη διαφορετικότητά του και μαθαίνει να διακρίνει τις γεύσεις του. Η ευρεία ανάπτυξη του οινοτουρισμού ξεκίνησε στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1970 και εν συνεχεία, στη Γαλλία. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 αναπτύχθηκε στην Ισπανία ως εναλλακτική πρόταση τουρισμού. Στην Ελλάδα πάλι, το εγχείρημα αυτό, αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια με αργά βήματα, αλλά εξαιρετικές ιδιωτικές πρωτοβουλίες. Παρόλο που η Ελλάδα δεν είναι ευρέως γνωστός οινοτουριστικός προορισμός, έχει πολύ καλές επιλογές σε όλη την επικράτεια και όχι μόνο σε γνωστές τουριστικές περιοχές.
Σκοπός αυτής της ιδιαίτερης μορφής τουρισμού, είναι να έρθει ο επισκέπτης σε επαφή με την οινοπαραγωγή και να γίνει ένας εν δυνάμει καταναλωτής. Επιπλέον, να γνωρίσει περιοχές με ιδανικά terroir παραγωγής ξεχωριστών κρασιών και να αποκτήσει γνώση για το τι απαιτείται έτσι ώστε να φτάσει ένα κρασί στο ποτήρι. Στόχος είναι ο ταξιδιώτης να εξερευνήσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κρασιού, που οφείλονται στις ποικιλίες σταφυλιών, τις εκφράσεις τους από τόπο σε τόπο, τους τρόπους καλλιέργειας, οινοποίησης και παλαίωσης. Συνήθως, οι δραστηριότητες, που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της επίσκεψης σε ένα οινοποιείο, περιλαμβάνουν ξενάγηση στα αμπέλια, στους χώρους παραγωγής και παλαίωσης και ολοκληρώνονται με τη γευσιγνωσία. Έτσι παρέχουν στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη εικόνα της παραγωγικής διαδικασίας, αλλά και τη γνώση της ιδιαίτερης γεύσης των κρασιών της περιοχής.
Η διαδικασία της οινογευσίας, τις περισσότερες φορές, συνδυάζεται με τοπικά εδέσματα, ενισχύοντας έτσι την αμφίδρομη και δυνατή σχέση οινοτουρισμού και γαστρονομίας, παρέχοντας στον επισκέπτη μια πιο ολοκληρωμένη απεικόνιση γεύσεων και κουλτούρας της περιοχής. Έντονο ενδιαφέρον παρουσιάζει η βιωματική εμπειρία που επιζητούν οι ταξιδιώτες, συμμετέχοντας στην παραγωγική διαδικασία, κυρίως την περίοδο του τρύγου, στο ζενίθ δηλαδή της δραστηριότητας ενός οινοποιείου.Οι επισκέπτες συνδυάζουν τις διακοπές τους με την ενεργή συμμετοχή στην παραγωγή του οίνου, αποκτώντας γνώση για κάτι το οποίο ήταν εντελώς άγνωστο και ξένο ως εκείνη τη στιγμή.
Τα κέρδη από τον οινοτουρισμό είναι πολλαπλά και δεν περιορίζονται στα στενά όρια των άμεσων κερδών από την πώληση κρασιών, τη διαμονή κτλ. Το σημαντικότερο κέρδος είναι η αναγνώριση της ποιότητας και της διαφορετικότητας, κάτι που έχουν μεγάλη ανάγκη τα ελληνικά κρασιά, τα οποία έχουν εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια δυναμικά στην παγκόσμια οινική σκηνή, παρόλο που η Ελλάδα έχει μια μακραίωνη πορεία και παράδοση στο χώρο. Η δυναμική εμφάνιση τους έχει συνδυάσει την εξαιρετική ποιότητα των κρασιών με το marketing και τον οινοτουρισμό, βγάζοντας τα ελληνικά κρασιά από το κάδρο των φθηνών, χύμα κρασιών μέτριας ποιότητας, θέτοντας τις βάσεις που χρειάζονται για την περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού αμπελώνα. Είναι σαφές, πως κέρδη δεν έχουν μόνο μόνο οι οινοπαραγωγοί αλλά και οι τοπικές κοινωνίες και το κράτος. Αυτά τα πολλαπλά οφέλη κάνουν επιτακτική την ανάγκη της ανάδειξης και στήριξης αυτής της μορφής τουρισμού, η οποία μέχρι σήμερα έχει, κατά κύριο λόγο, αναπτυχθεί από τις πρωτοβουλίες των οινοπαραγωγών και με ελάχιστη στήριξη.
Η Ελλάδα έχει πολλές και σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης του οινοτουριστικού προϊόντος. Σχεδόν σε όλη την επικράτεια καλλιεργούνται αμπελώνες με σκοπό την παραγωγή κρασιού. Τα τελευταία χρόνια δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην αναβίωση και ανάδειξη αρχαίων ελληνικών ποικιλιών. Δημιουργούνται συνεχώς νέα οινοποιεία, τα παλιότερα εκσυγχρονίζονται και η πλειονότητά τους έχει υποδομές φιλοξενίας επισκεπτών.Οι κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες, η ιδιαιτερότητα των ελληνικών ποικιλιών σε συνδυασμό με τη γνώση και το μεράκι των οινοποιών, καθιστούν τα ελληνικά κρασιά ξεχωριστά στον κόσμο. Το πολύ καλό αποτέλεσμα επιβεβαιώνεται από τις διεθνείς βραβεύσεις και διακρίσεις των ελληνικών κρασιών σε διαγωνισμούς τροφίμων και ποτών ανά τον κόσμο.
Όλα τα παραπάνω, αποτελούν πόλο έλξης για τους οινόφιλους επισκέπτες, κάτι που η χώρα μας οφείλει να αξιοποιήσει. Η διασύνδεση της παραγωγής του κρασιού με τον τουρισμό είναι συνδυασμός που μπορεί να επιφέρει βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας και όχι μόνο των οινοποιείων. Συνεπώς, στη μετά-Covid εποχή, πρέπει να δείξουμε τη δέουσα προσοχή σε αυτή την ειδική κατηγορία ταξιδιωτών και να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και των προϊόντων που παράγει. Μέσα από συλλογική προσπάθεια ανάδειξης του ιδιαίτερου προϊόντος του οινοτουρισμού θα ανοίξουν ο κλάδος του τουρισμού και της οινοποίησης μια νέα σελίδα ανάπτυξης. Μια ανάπτυξη που και οι δύο κλάδοι έχουν ανάγκη έτσι ώστε να μπορέσουν να γιατρέψουν τις πληγές που αφήνει πίσω της η πανδημία.
Αθανάσιος Τσιόδρας
LinkedIn:https://www.linkedin.com/in/athanasios-tsiodras-aa8277183
Gmail:thanostsiodras@gmail.com
