Ένα απολιθωμένο σαγόνι που βρέθηκε στα ανοικτά των ακτών του Isle of Skye στη Σκωτία οδήγησε τους ερευνητές να ανακαλύψουν τον σκελετό ενός πτερόσαυρου που τους έδειξε ότι αυτά τα εκπληκτικά ιπτάμενα ερπετά είχαν αναπτύξει το τεράστιο μέγεθος τους δεκάδες εκατομμύρια χρόνια πριν από αυτό που οι επιστήμονες πίστευαν μέχρι σήμερα, σύμφωνα με το Reuters.
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αυτός ο πτερόσαυρος, ονόματι Dearc sgiathanach(το επιστημονικό όνομα σημαίνει «φτερωτό ερπετό») στη γαελική διάλεκτο, ζούσε πριν από περίπου 170 εκατομμύρια χρόνια στο Jurassic, αιωρούμενος πάνω από λιμνοθάλασσες σε ένα υποτροπικό τοπίο και τρέφονταν με ψάρια και καλαμάρια που έπιανε με τα δόντια του.
Με άνοιγμα φτερών περίπου 2,5 μέτρα, ο Dearc ήταν ο μεγαλύτερος γνωστός πτερόσαυρος στο Jurassic. Κατά την ύστερη Κρητιδική περίοδο, ορισμένοι πτερόσαυροι έφτασαν σε μεγαλύτερα μεγέθη, συγκρίσιμα με αυτά ενός μαχητικού αεροσκάφους. Ωστόσο, ο Dearc αποδεικνύει ότι αυτή η ανάπτυξη έχει τις ρίζες της πολύ νωρίτερα.
Η ανάλυση των οστών έδειξε ότι αυτό το δείγμα Dearc sgiathanach δεν είχε ακόμη ωριμάσει και το άνοιγμα των φτερών του θα μπορούσε να φτάσει στα τρία μέτρα κατά την ενηλικίωση.
«Η Dearc sgiathanach ζύγιζε πολύ λίγο, ίσως λιγότερο από 10 κιλά, χάρη στα ελαφριά, κούφια οστά και τη λεπτή του δομή», δήλωσε η Natalia Jagielska, διδακτορική φοιτήτρια παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, η κύρια συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Current Biology.
Είχε ένα μακρόστενο κρανίο και μια μακριά, άκαμπτη ουρά. Η διάταξη των αιχμηρών δοντιών του σχημάτιζε ένα είδος παγίδα αφού άρπαζε το θήραμα.
Την εποχή που έζησε ο Dearc sgiathanach, οι πτερόσαυροι ήταν γενικά μέτριοι σε μέγεθος, σαν γλάροι. Σύμφωνα με τις επικρατούσες θεωρίες στον επιστημονικό κόσμο, οι πτερόσαυροι δεν θα είχαν φτάσει στο μέγεθος του Dearc μέχρι την Κρητιδική, περίπου 25 εκατομμύρια χρόνια αργότερα.
«Στην Κρητιδική εποχή κάποιοι πτερόσαυροι έγιναν γιγάντιοι. Ήταν μερικά από τα πιο εντυπωσιακά ζώα όλων των εποχών. Ο Dearc δεν συγκρίνεται μαζί τους σε μέγεθος και μεγαλείο, αλλά ήταν 100 εκατομμύρια χρόνια γηραιότερος. Η εξέλιξη απαιτεί χρόνο για να δημιουργηθούν τέτοιοι γίγαντες», δήλωσε ο Steve Brusatte, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Μια υπόθεση είναι ότι οι πτερόσαυροι έγιναν μεγαλύτεροι μόνο μετά την εξέλιξη των πτηνών, όταν οι δύο ομάδες ανταγωνίστηκαν για την εναέρια θέση. Αλλά ο Dearc μας δείχνει ότι οι πτερόσαυροι είχαν ήδη το μέγεθος των σημερινών μεγαλύτερων πτηνών λίγο πριν από την εξέλιξη των πρώτων πτηνών», πρόσθεσε ο Brusatte.
Την εποχή του Dearc, το έδαφος της Μεγάλης Βρετανίας ήταν πιο κοντά στον ισημερινό και ήταν μέρος μιας σειράς από μικρά, ξεχωριστά νησιά. Ο Dearc ζούσε στο ίδιο περιβάλλον με κοπάδια φυτοφάγων και σαρκοφάγων δεινοσαύρων, πρώιμων θηλαστικών και θαλάσσιων ερπετών.
