Γράφει ο Αντώνης Κρητικός
Κοινωνικός Επιστήμονας, Διδάκτορας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδίκευση στη ‘‘Συνέργεια του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στον Τομέα του Τουρισμού’’.
Υπεύθυνος Στρατηγικού Σχεδιασμού και Οργάνωσης της Γραμματείας Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας.
Πράσινη Αναδιαμόρφωση: Ένα Δίκαιο Μέλλον, Συνδυάζοντας τη Βιωσιμότητα, την Περιβαλλοντική Υπευθυνότητα και την Κοινωνική Ισότητα
Στη σημερινή εποχή, οι προκλήσεις της βιωσιμότητας, της περιβαλλοντικής διαχείρισης και της κοινωνικής ισότητας δεν αφορούν μόνο ξεχωριστά κράτη αλλά είναι παγκόσμια ζητήματα που απαιτούν συντονισμένες δράσεις. Η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή για την αναδιαμόρφωση της ανάπτυξης της με βάση αρχές βιωσιμότητας, ενσωματώνοντας οικολογικές και κοινωνικές προοπτικές.
Ένα από τα βασικά ζητήματα στην Ελλάδα και την Ευρώπη είναι η ενεργειακή μετάβαση από τις ορυκτές πηγές ενέργειας σε πιο καθαρές και ανανεώσιμες πηγές. Η Ελλάδα έχει ήδη κάνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, ενισχύοντας τις επενδύσεις σε ηλιακή και αιολική ενέργεια, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να παρέχει οικονομικά κίνητρα και ρυθμιστικά πλαίσια για την υποστήριξη τέτοιων προγραμμάτων.
Η ανάπτυξη βιώσιμων πόλεων που προάγουν την κοινωνική ισότητα και την περιβαλλοντική δικαιοσύνη είναι άλλη μια κρίσιμη διάσταση. Στην Ελλάδα, η αναβάθμιση των αστικών κέντρων με πράσινους χώρους, πεζοδρόμηση και καθαριότητα αέρα έχει οδηγήσει σε μια πιο ισορροπημένη και υγιή αστική ζωή. Ανάλογες πρωτοβουλίες εφαρμόζονται και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή και μειώνοντας τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες.
Οι Βιώσιμες Πρακτικές στην Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση
Στην Ελλάδα, υπάρχουν πολλές πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη βελτίωση της βιωσιμότητας και την προστασία του περιβάλλοντος. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας υποστηρίζει την πράσινη μετάβαση με επενδύσεις που ενισχύουν την ενεργειακή απόδοση σε πάνω από 110.000 κατοικίες, τη δημιουργία περισσότερων από 4.500 δημόσιων προσβάσιμων σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και την ενίσχυση των δράσεων αναδάσωσης και προστασίας της βιοποικιλότητας.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η βιωσιμότητα αποτελεί θεμελιώδη στόχο, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δεσμεύεται για την επιτυχή υλοποίηση των Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGs) του ΟΗΕ. Οι προσπάθειες περιλαμβάνουν εντατική παρακολούθηση και αναφορά της προόδου, με έμφαση στην ενίσχυση της κλιματικής δράσης και της κυκλικής οικονομίας. Η ΕΕ έχει επίσης επικαιροποιήσει το πλαίσιο για την παρακολούθηση της κυκλικής οικονομίας, προσδιορίζοντας νέους δείκτες που συμβαδίζουν με τους στόχους για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών και κλιματικής ουδετερότητας.
Η προαγωγή της κοινωνικής ισότητας
Η κοινωνική ισότητα είναι στενά συνδεδεμένη με τις πρωτοβουλίες για βιωσιμότητα και περιβαλλοντική διαχείριση, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πολιτικές αυτές επιδιώκουν να ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή και να μειώσουν τις ανισότητες, ενσωματώνοντας αρχές δικαιοσύνης στη διαχείριση των φυσικών και ανθρώπινων πόρων.
Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, η ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης σε κατοικίες περιλαμβάνει ειδικά μέτρα για τα ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά, επιδιώκοντας να μειώσει την ενεργειακή φτώχεια και να βελτιώσει την πρόσβαση σε προσιτή και καθαρή ενέργεια.
Ευρωπαϊκά, οι πολιτικές για την βιωσιμότητα έχουν σχεδιαστεί για να προωθήσουν την κοινωνική ισότητα μέσω της ενίσχυσης της απασχόλησης, της μείωσης των ανισοτήτων και της προώθησης της ένταξης μέσω προγραμμάτων κατάρτισης και επανεκπαίδευσης. Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επικεντρωθεί στην ενίσχυση της αναδημιουργίας θέσεων εργασίας στην πράσινη οικονομία, βοηθώντας τα άτομα να μεταβούν από βιομηχανίες που εξαρτώνται από τα ορυκτά καύσιμα σε βιώσιμους τομείς.
Η ενοποίηση της πολιτικής με την οικονομία και τις κοινωνικές πρωτεραιοτήτες
Η επίτευξη αυτών των στόχων απαιτεί έναν ολιστικό προσανατολισμό όπου η πολιτική, η οικονομία και οι κοινωνικές προτεραιότητες ενοποιούνται. Μέτρα όπως η ενίσχυση των επιδοτήσεων για πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια μπορούν να βοηθήσουν στην απομάκρυνση από την ενεργειακή φτώχεια, την προώθηση της κοινωνικής ισότητας και την ενίσχυση της οικονομικής ανεξαρτησίας.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί την κοινωνική ισότητα μέσα από την υλοποίηση των Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης (SDGs), όπου η διασφάλιση ότι όλοι έχουν πρόσβαση σε πόρους και ευκαιρίες γίνεται προτεραιότητα. Μέτρα όπως η βελτίωση της ποιότητας και η προσβασιμότητα της εκπαίδευσης, η προώθηση της ισότητας των φύλων και η μείωση των ανισοτήτων συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φτώχειας και στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Καινοτομία και Εκπαίδευση
Η καινοτομία και η εκπαίδευση παίζουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση της βιωσιμότητας. Προγράμματα όπως το Erasmus+ ενισχύουν την ανταλλαγή γνώσεων και ιδεών μεταξύ ερευνητών και φοιτητών σε όλη την Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα, εκπαιδευτικά προγράμματα στα σχολεία διδάσκουν τη σημασία της ανακύκλωσης, της ενεργειακής απόδοσης και της περιβαλλοντικής προστασίας από νεαρή ηλικία.
Συμπέρασμα
Η πράσινη αναδιαμόρφωση της Ελλάδας και της Ευρώπης δεν είναι μόνο ένας απαραίτητος μετασχηματισμός αλλά και μια ευκαιρία να χτίσουμε κοινωνίες που να σέβονται τόσο το περιβάλλον όσο και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Μέσα από συνεργασίες, καινοτομία και εκπαίδευση, ο δρόμος προς μια πιο βιώσιμη και δίκαιη κοινωνία είναι όχι μόνο εφικτός στόχος αλλά και αναγκαίος.
